[←1]
Layard 1853: 49–50.
[←2]
Όμως, όπως έχουμε αναφέρει, ο Lendle 1995 για παράδειγμα, δεχόμενος βραχύτερη διαδρομή, δεν εξήγησε γιατί οι Μύριοι βρίσκονταν στα Κούναξα τον Οκτώβριο τού 401 π.Χ., αλλά δεν έφτασαν στην Τραπεζούντα πριν από τον Ιούνιο τού 400 π.Χ. (Tuplin 1998).
[←3]
Οι χάρτες με τη διαδρομή των Μυρίων που προτείνουν οι Lehmann-Haupt 1931 ή Lendle 1995 αναπαράγονται για παράδειγμα στα βιβλία των Lane Fox 2004: xii, Lee 2007: 21, Flower 2012: xi, κλπ.
[←4]
Lane Fox 2004: 45.
[←5]
Manfredi 1986: 215-219.
[←6]
Flower 2012: 67.
[←7]
Waterfield 2005: xvii.
[←8]
Dillery 1995: 60-61.
[←9]
Dan 2014: 181.
[←10]
Paradeisopoulos 2013: 685.
[←11]
Bunbury 1879: 354 σημ. 5.
[←12]
Lendle 1995: 259.
[←13]
Paradeisopoulos 2013: 649-650.
[←14]
Paradeisopoulos 2013: 648 σημ. 13.
[←15]
Βλέπε, για παράδειγμα, Rood 2012: 170, Almagor 2012: 35.
[←16]
Βλέπε Πίνακα 6.4. στο Κεφάλαιο 6 αυτού τού βιβλίου.
[←17]
Lendle 1995: 249.
[←18]
Ο Ηρόδοτος (5.54) ορίζει την απόσταση ως 540 στάδια, δηλαδή 18 παρασάγγες των 30 σταδίων.
[←19]
D. H. French, «Pre- and Early-Roman Roads of Asia Minor. A Hellenistic Stadion-stone from Ephesus», Ark. Derg. 5 (1997) 189–196.
[←20]
W. Kaupert, “Sardis 395v. Chr.”, στο J. Kromayer, Antike Schlachtfelder (Bερολίνο, 1924-1931), IV, 261-289.
[←21]
Πρβλ. Rennell 1816: 282.
[←22]
Barrington Atlas, Χάρτης 65, B2. Manfredi 1986: 24. Lendle 1995: 16.
[←23]
Barrington Atlas, Χάρτης 65, D1. Manfredi 1986: 31. Lendle 1995: 16.
[←24]
Hamilton 1842: 203. Manfredi 1986: 42. Lendle 1995: 18.
[←25]
W. M. Ramsay, The Historical Geography of Asia Minor (Λονδίνο 1890, ανατύπ. Κέιμπριτζ 2010), 30, 41, 53, 146, 168. Ο Rennell 1816: 28 τοποθετεί την Κεράμων Αγορά στην Κιουτάχεια και ο Boucher 1913: 17 στο Ουσάκ, 39 χλμ δυτικά τού Αχάτ. Ο Waterfield 2006: 91 τοποθετεί επίσης την Κεράμων Αγορά στο Ουσάκ. Σύμφωνα με τον Lendle 1995: 19, η Κεράμων Αγορά βρισκόταν 140-150 χλμ δυτικά τής λίμνης Έμπερ.
[←26]
Hamilton 1842: 202. Boucher 1913: 17. Manfredi 1986: 48. Waterfield 2006: 91. Ο Lendle 1995: 19 τοποθετεί επίσης το Καΰστρου Πεδίον στην περιοχή τής λίμνης Έμπερ.
[←27]
Hamilton 1842: 201. Boucher 1913: 18. Lendle 1995: 20. Waterfield 2006: 92.
[←28]
Hamilton 1842: 200. Boucher 1913: 18. Waterfield 2006: 92.
[←29]
Barrington Atlas, Χάρτης 66, F1. Βλέπε όμως κείμενο πιο κάτω και σχετική υποσημείωση.
[←30]
55 παρασάγγες = 55 x 5,768 = 317,2 χλμ.
[←31]
H. Kiepert, Atlas Antiquus : Zw ö lf karten zur Alten Geschichte (Βερολίνο 1869) 4. Asia Citerior. Lycaonia.
[←32]
Δέρβη: 24 χλμ βόρεια-βορειοανατολικά τού Καραμάν (Barrington Atlas, Χάρτης 66, C2). Λάρανδα: Η πόλη τού Καραμάν (Χάρτης 66, C2). Κύβιστρα: Κοντά στο σύγχρονο Ερεγλί (Χάρτης 66, E1).
[←33]
Ταρσός: Η σημερινή Ταρσούς (Barrington Atlas, Χάρτης 66, F3).
[←34]
Ισσός: Στο Γεσίλ Χουγιούκ, στην περιοχή τού σημερινού Ντορτγιόλ (Barrington Atlas, Χάρτης 67, C3).
[←35]
Η ακριβής θέση τής Μυριάνδου είναι άγνωστη. Θεωρούμε ότι βρισκόταν στην περιοχή τού Μαντενλί, 22 περίπου χλμ νότια τής Ισκεντερούν.
[←36]
F. Williams, “Xenophon’s Dana and the Passage of Cyrus’ Army over the Taurus Mountains”, Historia 45.3 (1996) 284-314.
[←37]
Βλέπε επίσης C. Tuplin, “A Foreigner’s Perspective: Xenophon in Anatolia”, στο İ. Delemen (επιμ.), The Achaemenid Impact on Local Populations and Cultures in Anatolia (Ισταμπούλ 2007), 7‒29, ιδιαίτερα την ενότητα Marching into Cilicia, σελ. 17-24.
[←38]
Στράβων 16.1.27: μεταξὺ δὲ τοῦ Εὐφράτου καὶ τοῦ Τίγριος ῥεῖ καὶ ἄλλος ποταμὸς Βασίλειος καλούμενος, καὶ περὶ τὴν Ἀνθεμουσίαν ἄλλος Ἀβόρρας.
[←39]
Πτολεμαίος 5.18.3: ποταμοὶ δὲ διαῤῥέουσι τὴν χώραν ἀπὸ τῶν εἰρημένων ὁρίων ἐκτρεπόμενοι, ἄλλοι τε καὶ ἔτι ὁ καλούμενος Χαβώρας…
[←40]
Tricia King, “How many parasangs to Babylon”, JACF, τομ. 2 (1988), 69-78.
[←41]
Βλέπε για παράδειγμα: R. Tefnin, Le Moyen Euphrate (Στρασβούργο 1977), 179. E. Honigmann, “Historische Topographie von Nord Syrien”, Zeitschrift des Deutschen Palest. Vereins’, τομ. 46 (1923), αριθ. 95. Α. Musil, The Middle Euphrates (Νέα Υόρκη 1927) 219-22. Ainsworth, Travels: 67. Farrell 1961: 153-55. Όλα παρατιθέμενα από Tricia King (1988).
[←42]
Herzfeld, Persian Empire: 136. Ainsworth, Travels: 70.
[←43]
Όπως προτάθηκε, για παράδειγμα, από τον Farrell 1961.
[←44]
Ο Boucher 1913: 41 τοποθετεί τη Θάψακο στο Μπιρετζίκ, 30 χλμ βόρεια τής Καρχεμίς.
[←45]
Ο Rennell, Illustrations: 60 τοποθετεί τη Θάψακο στο Ντέιρ, περισσότερα από 150 χλμ πιο κάτω από το Ας Σαντάιν, επί τού ποταμού. Πιστεύει ότι ο Ξενοφών έχει μεταθέσει τις αποστάσεις Δάρδας-Θάψακος και Θάψακος-Αράξης (Χαμπούρ), οι οποίες έπρεπε αντίστροφα να είναι 9 και 3 ημέρες αντίστοιχα.
[←46]
Mesnil du Buisson 1948.
[←47]
Alois Musil, The Middle Euphrates, Appendix II: “Xenophon on the Middle Euphrates” (Νέα Υόρκη 1927), 213-14, ιδιαίτερα σελ. 223. Barnett 1963: 2 (χάρτης). Ο E. Herzfeld, Ausgrabungen von Samarra, vi (Βερολίνο 1948) τοποθετεί τις Πύλες στο Μαντάιν αλ Χιτ, 10 χλμ πιο κάτω από τη Χιτ. Ο Otto Lendle, “Xenophon in Babylonien, Die Märsche der Kyreer von Pylai bis Opis”, Rheinisches Museum für Philologie, CXXIX (1986) 193-222 στη σελ. 196 σημ. 7 και στη σελ. 202 (χάρτης) τοποθετεί τις Πύλες κοντά στο Αλ Ασουάντ, στη Ναφάτα.
[←48]
Rennell 1816: 107. Bunbury 1879: 368.
[←49]
Χαρμάνδη, πόλις πέραν τοῦ Εὐφράτου. Σοφαίνετος ἐν Κύρου ἀναβάσει· ἐπὶ δὲ ταῖς Βαβυλωνίαις πύλαις πέραν Εὐφράτου ποταμοῦ πόλις ᾢκιστο ὄνομα Χαρμάνδη. Έτσι ο Στέφανος Βυζάντιος (6ος μ.Χ. αιώνας) δείχνει επίσης ότι τότε υπήρχε διαθέσιμη (ή είχε αναπαραχθεί) κάποια αναφορά στην Κύρου Ανάβαση τού Αρκάδα Σοφαίνετου (Stephani Byzantii Ἐθνικῶν Quae Supersunt, επιμ. A. Westermann, Λειψία, 1839: 308).
[←50]
Ο Lendle 1986: 197 τοποθετεί την τάφρο στη Σακλαβίγια, 5 χλμ δυτικά τής Χαμπανίγια.
[←51]
Πλούταρχος, Αρταξέρξης 8.2.
[←52]
Για παράδειγμα W. H. Lane, Babylonian Problems (Λονδίνο 1923), παρατιθέμενος από Barnett (1963).
[←53]
Barnett 1963: 17.
[←54]
Κ. Mason, “Notes on the Canal system of ancient sites of Babylon in the time of Xenophon”, Journal of the Royal Geographical Society, τόμος 56 (1920) 468 και εξής, παρατιθέμενος από Barnett (1963).
[←55]
Herzfeld (1948), Die Ausgrabungen von Samarra, παρατιθέμενος από Barnett (1963).
[←56]
10 περίπου χλμ νοτιοανατολικά τής Φαλλούτζα σύμφωνα με τον Lendle 1986: 198.
[←57]
Lendle 1986: 199.
[←58]
Α. Musil, The Middle Euphrates (Νέα Υόρκη 1927) 225.
[←59]
Lendle 1986: 202.
[←60]
Πρβλ. Bunbury 1879: 370-372 και Χάρτη VII.
[←61]
Barnett 1963: 1-26 στη σελ. 20.
[←62]
2 περίπου χλμ από το Τελ εντ Ντερ (Lendle 1986: 212).
[←63]
Lendle 1986: 203.
[←64]
Lendle 1986: 209-210, 1995: 115. Σύμφωνα με τον Boucher 1913: 121, η Σιττάκη αντικαταστάθηκε αργότερα από τη Βαγδάτη.
[←65]
Barrington Atlas, 91, F4.
[←66]
Όπως έχουμε αναφέρει στο Κεφάλαιο 4 [Lendle 1986: 210-11, 1995: 118].
[←67]
Lendle 1986: 205-6.
[←68]
Ο Barnett 1963: 25 έχει επίσης προτείνει ότι αυτά τα χωριά βρίσκονταν κοντά στον Τίγρη, αφού από εκεί προχώρησαν δίπλα στην κοίτη του, αλλά τα τοποθετεί νοτιότερα, στην περιοχή τού Ντουρ ή Νταούρ, όπου ο χαρακτήρας τής υπαίθρου αλλάζει και επιτρέπει τη βόσκηση προβάτων. Ο Lendle 1986: 210 ακολουθεί αυτή την άποψη.
[←69]
Boucher 1913: 123. Ο D. Oates, Studies in the Ancient History of Northern Iraq (Λονδίνο 1968): 60 σημ. 2, ταυτίζει επίσης τις Καινές με την Ασσούρ, αλλά αυτό δεν είναι γενικά αποδεκτό. Ο Barnett 1963: 2 ταυτίζει τις Καινές με το Τικρίτ. Ο Lendle 1995: 122 ακολουθεί τον Barnett.
[←70]
Ainsworth 1844: 137. Boucher, 1913: 160. Manfredi 1986: 164. Lendle 1995: 172-174. Waterfield: 2006: 230.
[←71]
Rennell 1816: 147. Ainsworth 1844: 140. Layard 1853: 381. Boucher 1913: 161. Manfredi 1986: 166. Lendle 1995: 174-176. Waterfield: 2006: 230.
[←72]
Ainsworth 1844: 141. Boucher 1913: 162. Manfredi 1986: 170-171.
[←73]
Rennell 1816: 153-55. Ainsworth 1844: 143. Boucher 1913: 166. Manfredi 1986: 173. Lendle 1995: 181.
[←74]
Rennell 1816: 126. Ainsworth 1854: 310-311. Layard 1853: 50-51. Bunbury 1879: 352. Boucher 1913: 169. Manfredi 1986: 124. Lendle 1995: 185. Waterfield: 2006: 125.
[←75]
Έτσι ο Ξενοφών καθιστά σαφές ότι εδώ η περσική βασιλική οδός περνούσε από τη βορειοανατολική στη νοτιοδυτική όχθη τού Τίγρη.
[←76]
Διόδωρος 14.27.4: …Τισσαφέρνης μὲν οὐδὲν ἔτι δυνάμενος πρᾶξαι, μετὰ τῆς δυνάμεως ἐπ᾽ Ἰωνίας ἀνέζευξεν…
[←77]
Rennell 1816: 200-201. Layard 1853: 63. Ainsworth 1854: 314. Bunbury 1879: 352. Boucher 1913: 193. Manfredi 1986: 124. Lendle 1995: 224. Waterfield: 2006: 135. Schachner 2008: 411.
[←78]
Schachner 2008: 411.
[←79]
Schachner 2008: 411
[←80]
Boucher 1913: 207. Manfredi 1986: 190. Lendle 1995: 192.
[←81]
Boucher 1913: 207. Manfredi 1986: 191. Lendle 1995: 223.
[←82]
Boucher 1913: 208. Lendle 1995: 226.
[←83]
Ο Lendle 1995 (ακολουθώντας τον Kiepert 1857) θεωρεί επίσης τον Μουράτ ως Ευφράτη, αλλά βάζει τούς Έλληνες να τον διασχίζουν σε απόσταση 200 χλμ από τις πηγές του, πράγμα που δεν μπορεί να είναι «όχι μακριά από τις πηγές» (Ανάβ. 4.5.3).
[←84]
Rennell 1816: 207-208.
[←85]
Rennell 1816: 208 σημείωση.
[←86]
Πρβλ. Boucher 1913, Lehmann-Haupt 1931, Manfredi 1986.
[←87]
Όπως έχουμε σημειώσει, ο Ξενοφών (5.5.4) αναφέρει 620 και όχι 615 παρασάγγες, αλλά υπάρχει σφάλμα 5 παρασαγγών στο άθροισμά του. Υπήρχαν 535 παρασάγγες στην Ανάβαση (2.2.6). Αν οι παρασάγγες ήσαν συνολικά 1.150 (7.8.26), τότε υπήρχαν 615 στην Κάθοδο. Αντίθετα, αν υπήρχαν 620 παρασάγγες στην Κάθοδο, τότε ήσαν συνολικά 1.155 παρασάγγες.
[←88]
Κατά τον Manfredi 2004: 314 οι Έλληνες είδαν τη θάλασσα από το όρος Θήχης ύστερα από 6.000 χλμ πορείας στην ενδοχώρα.